Nata e Buzmit feste me rite pagane dhe “shkrimi” piktografik tek Lahuta e Eposit Shqiptar.

Shenim nga: Jaho Brahaj.

“Nata e Buzmit”, ose “Festa e Kthimit te Diellit nga Vera”, ose “Nata e Nanes se Madhe –Toke”. Ne Veriun e Shqiperise i thone dhe Kershendella, gjuhesisht sipas Cabejt, “Nata e Kercurit”.

Gdhendje ne nje lahute te vjeter. Gjysme disku diellor ne diten e Kershnjellave.

Nata e “Nanes se Madhe” ka kuptimin, se ketu si cak kalenderik fillon riperteritja e natyres, bimet fillojne te marrin lengun e ri, dita fillon te zgjatet, eshte kufiri i kalimit nga nje vit ne tjetrin.

Nuk po perserisim ato qe jane thane, por  do ndalemi tek Shenjat Pagane qe pasqyrohen ne instrumentin e Lashte te Lahutes dhe e jane te lidhura me besimin ne kete dite kalendarik-feste pagane e te pareve tone.

Fig.1. Simboli Diellor qe digjet Naten e Kershendellave per ti shtuar Fuqine Hyjit 
Diell, dhe fig.2.  po ky simbol i gdhendur ne koken  
e Lahutes se mocme shqiptare.

Dihet qe Lahuta si instrument ka te gdhendura shpesh here dhe figura kulti, e nder to edhe Kultin e diellit qe I kushtohet festes pagane : “Kthimi I Diellit nga Vera”. po e ilustrojme dhe me fotot.

Ketu dhame vetem nje shmbull kalimthi sa per kujtese e nderim te kesaj feste mijravjecare pagane te etnise tone. Lahuta Shqiptare eshte e pasur me figura hyjnish, kultesh dhe piktograme te afabetit te etnise tone.

Gezuar. Nje here tjeter me gjate dhe me shpjegime me te gjera.

Disku Diello ne nje Lahute tjeter te Mocme Shqiptare.